Tranh cát động là gì

Thứ ba - 13/05/2025 20:29

Tranh cát động (Sand animation art) là loại hình nghệ thuật mà người thực hiện sẽ dùng bàn tay không để vẽ cát trên mặt kính của hộp đèn, những hình ảnh được tạo ra liên tục và biến đổi một cách nhanh chóng, logic trên nền nhạc phù hợp để kể một câu chuyện, truyền tải một thông điệp, một chủ đề hoặc kết hợp với bài hát để cho ra một tác phẩm tranh cát động hoàn chỉnh.

Tranh cát động thể hiện dưới hai hình thức : Tranh cát biểu diễn (diễn live) và Phim tranh cát (video clip tranh cát)
* Tranh cát biểu diễn: Đây là hình thức biểu diễn trực tiếp của người vẽ trước khán giả, công chúng. Để thực hiện tiết mục này trước tiên cần một kịch bản đã được chuẩn bị kỹ lưỡng, người thực hiện phải phác thảo (storyboard) theo nội dung trước. Sau đó vẽ trên cát và quay phim lại để dựng thành bản mẫu (demo) với nhạc nền, có thể chèn lời bình (voice) hoặc lời và nhạc bài hát sao cho đúng với thời lượng của tiết mục. Khi đã có bản demo hoàn chỉnh người vẽ sẽ dành thời gian tập luyện theo bản mẫu này tới khi nhuần nhuyễn để phần hình vẽ và nhạc nền khớp với nhau.
Khi thực hiện tiết mục vẽ tranh cát biểu diễn trước công chúng hay trên sân khấu, người diễn cần một bộ đạo cụ gồm : Hộp đèn – Camera – Màn hình lớn và dàn âm thanh.
Hộp đèn có chân giá điều chỉnh phù hợp với tư thế người diễn, được bố trí ở vị trí lệch sang một bên để không che màn hình . Camera treo phía trên vuông góc với mặt hộp đèn, được kết nối với màn hình lớn trên sân khấu bằng cab tín hiệu hình hoặc bộ thu phát không dây, camera sẽ thu những diễn biến, hình ảnh chuyển động từ đôi tay người diễn phát lên màn hình. Khi tiết mục bắt đầu ánh sáng trong khán phòng sẽ giảm tối đa để khan giả tập trung vào màn hình lớn. Nhạc nền đã được tách từ bản demo, bộ phận phụ trách âm thanh mở file này lên. Người diễn sẽ biểu diễn trên nền nhạc này.
Người thực hiện tiết mục biểu diễn Tranh cát động phải nắm vững kỹ năng vẽ cát, hình hoạ phải vững vàng, động tác khi uyển chuyển, khi dứt khoát, thần thái diễn cảm theo nội dung và nhịp điệu tiết mục, khi đạt được những yếu tố này, tiết mục tranh cát động sẽ gây ấn tượng chạm đến cảm xúc người xem .
Người diễn tranh cát động thành công thực sự là một nghệ sỹ - hoạ sỹ độc đáo, tài ba.
Thời lượng một tiết mục biểu diễn tranh cát động sẽ tuỳ vào nội dung và yêu cầu. Theo nghiên cứu từ các nhà chuyên môn về thần kinh thị giác và kinh nghiệm biểu diễn, thời lượng cho một tiết mục diễn live của bộ môn này không nên vượt ngưỡng 14 phút.
*Phim tranh cát ( Video clip tranh cát) : Về căn bản các bước chuẩn bị và tiến hành cũng giống với Tranh cát biểu diễn. Tuy nhiên hình vẽ ở loại hình này sẽ chau chuốt hơn, nhiều khung hình hơn.
Phim sau khi được quay rồi đưa vào máy tính và dùng phần mềm làm phim dựng lại, áp dụng kỹ xảo : Tăng tốc- giảm tốc, chồng mờ…Sử dụng hiệu ứng…Để tạo ra một videoclip tranh cát phù hợp với mục đích sử dụng như: Trình chiếu trong sự kiện, đăng trên các nền tảng mạng xã hội, hoặc phát trên các chương trình của đài truyền hình.
Phim tranh cát động thường có thời lượng 5 phút cho mỗi tác phẩm.
Tranh cát động là loại hình nghệ thuật mới lạ và độc đáo được hình thành trong bối cảnh phát triển nhanh của đời sống văn hoá xã hội, Trên thế giới có cá tên tuổi như : Kseniya Simonova, Nona Giunashvili, Kim Ha-Joon,Finalist, Zhao Limin….
Loại hình nghệ thuật này được du nhập vào Việt Nam vào khoảng những năm đầu thập niên 80 của thế kỷ XX với những tên tuổi như hoạ sĩ Trí Đức, hoạ sĩ Phan Vũ, đặc biệt hoạ sĩ Nguyễn Thế Nhân đã được tổ chức kỷ lục Việt Nam (Vietking) xác lập là Kỷ Lục Gia Tranh cát Việt Nam.

Tags: hoạ sĩ nguyễn thế nhân, Tranh cát động là gì, Tranh cát biểu diễn, Video clip tranh cát, Vẽ tranh cát biểu diễn